سال 4، شماره 2 - ( دوفصلنامه 1399 )                   جلد 4 شماره 2 صفحات 132-119 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

vahed dehkordi F, mojabi A. Comparative Study of Visual structure, “bringing the head of Iraj to Fereydoun "in the Safavi schools". JIC 2021; 4 (2) :119-132
URL: http://jih-tabriziau.ir/article-1-101-fa.html
واحد دهکردی فرزانه، مجابی علی. مطالعه تطبیقی ساختار بصری نگاره " آوردن سر ایرج نزد فریدون" در مکاتب دوره صفوی. هنرهای صناعی اسلامی. 1399; 4 (2) :119-132

URL: http://jih-tabriziau.ir/article-1-101-fa.html


1- دانشگاه آزاد
چکیده:   (2437 مشاهده)
نگاره­هایی با موضوع ادبیات فارسی و به‌ویژه داستان‌های شاهنامه فردوسی از مهم­ترین آثار تصویری با مضمون حماسی در تاریخ نگارگری ایران می­باشند. نگارگری ایرانی همانند شعر و ادبیات فارسی سنت­ها و قوانین خاص خود را داراست، به‌طوری‌که نگارگر در تصویرسازی آثار ادبی بیش از آنکه به متن وفادار باشد، قوانین، ویژگی­ها و سنت­های خاص نگارگری دوره خود را در نظر می­گیرد. پژوهش حاضر با عنوان" مطالعه تطبیقی ساختار بصری نگاره " آوردن سر ایرج نزد فریدون" در مکاتب دوره صفوی" نگاهی دارد به بررسی مضامین تصویری و عناصر بصری و ترکیب‌بندی نگاره­هایی با موضوع مشترک" آوردن سر ایرج نزد فریدون" که در دوره صفوی در کارگاه­های تبریز، شیراز، قزوین و اصفهان تصویر شده­اند. بر این اساس پس از جستجوی 34 نگاره­ با موضوع یادشده، با در نظر گرفتن تاریخ و مشخصات نگاره­ها تعداد11 عدد از آن‌ها مربوط به دوران صفوی تشخیص داده‌شده. نظر به موجود نبودن همه نگاره­ها، جامعه آماری به 7 نگاره از مکاتب مختلف دوره صفوی محدود شد. نگاره­ها به ترتیب دوره زمانی و به لحاظ عناصر تصویری(مضمون و موضوع) در سه وجه واقعی، بیانی و نمادین توصیف و از منظر تمهیدات تجسمی شامل عناصر بصری(خط، رنگ، بافت) و ترکیب‌بندی(مارپیچ طلایی، مربع شاخص، مستطیل طلایی و خطوط رهنمون گر) مورد تحلیل قرار گرفت. این پژوهش بر اساس روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد تطبیقی با استفاده از مطالعات کتابخانه­ای و مشاهده آثار به شناسایی وجوه تفاوت و شباهت بین نگاره­ها پرداخته است. در نگاره­های ذکرشده به دلیل داشتن موضوع مشترک، مضامین تصویری واحدی بکار گرفته‌شده است؛ اما به لحاظ تمهیدات تجسمی از ویژگی­های ساختاری کارگاه هنری زمان خود پیروی نموده­اند. یافته­ها نشان می­دهد گرچه نگاره­های مکاتب گوناگون دوره صفوی ویژگی­های متفاوتی دارند، اما در ساختار بصری متأثر از یکدیگر بوده و هر کارگاه متناسب با میزان دسترسی به نسخه­های قبل، از آن‌ها تأثیر پذیرفته است. این تأثیر منجر به کم شدن ارتباط نگاره با متن اصلی شاهنامه شده است.
متن کامل [PDF 2491 kb]   (710 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: مبانی نظری هنر اسلامی
دریافت: 1398/9/10 | پذیرش: 1399/11/20 | انتشار: 1399/11/20

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به نشریه هنرهای صناعی اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Islamic Crafts

Designed & Developed by : Yektaweb