RT - Journal Article T1 - Investigating the Technical-Artistic Characteristics and the Themes of Wooden Doors of Safavid Period; A Case Study of Haftrang and Retiform Gereh Chini doors In Astan-E-Qods Razavi Musuem JF - JIC YR - 2018 JO - JIC VO - 2 IS - 1 UR - http://jih-tabriziau.ir/article-1-43-fa.html SP - 11 EP - 24 K1 - Concepts of Safavid motifs K1 - wooden doors of the Safavid Period of Astan Qods Razavi K1 - Haftrang door K1 - Safavid doors. AB - تزیینات به کار رفته در درهای دوره صفویه جزو عناصر شاخص هنری ازنظر تنوع و زیبایی نقوش هستند، نقوش درهای دوره صفوی باهدف ایجاد تأثیرات عمیق زیبایی شناسانه در طرح‌ها از یک‌سو و بیان ویژه آن‌ها از سوی دیگر آگاهانه صورت پذیرفته است. اشکال مختلف در نقوش برای ایجاد ترکیب‌بندی زیبا بر اساس مضامین و اندیشه خلاقانه هنرمند بوده است. پژوهش حاضر در پی پاسخ دادن به این پرسش است: در درهای صفوی از چه نقش‌مایه‌های هنری و ترکیب‌بندی برای شکل‌گیری تزیینات استفاده شده است؟ این مقاله درهای صفوی را از جنبه‌های شیوه اجرا، عناصر تزیینی و مضامین موجود مورد مطالعه قرار می‌دهد، سپس به روش توصیفی _تحلیلی به مطالعه موردی در چوبی هفت‌رنگ و در گره بندی مشبک می‌پردازد. با مطالعه درهای دوره صفوی می‌توان اذعان داشت که تغییر مذهب درروند شکل‌گیری نگاه هنرمندان به خلق آثار هنری در جنبه‌های مختلفی مانند شیوه اجرا، عناصر تزیینی و مضامین در مقایسه با دوره تیموری مؤثر بوده است. در دوره صفویه شاخصه‌ی اصلی که برای اولین بار در آثار چوبی این دوره رایج می‌گردد استفاده از منبت کتیبه در بائوی درهاست. به‌کارگیری اسلیمی‌های ابداعی و عناصر آن مانند سربند طوقی و اشکال ترنجی همچنین نقش‌مایه‌های ختایی (گل‌ها و غنچه‌های اناری) و مهم‌تر از آن استفاده از ترکیب‌بندی‌های ترنجی از شاخصه‌های عصر صفوی است. همچنین حرکت زنجیروار اسلیمی‌ها یادآور آفرینش انسان در جهان سرگردان و بازگشت دوباره او به مبدأ هستی است. کاربرد فراوان نقوش هندسی ستاره و شمسه را نیز می‌توان از یک‌سو با مفاهیمی همچون نور به‌عنوان تجلی وجود حق و از سوی دیگر آسمان به‌مثابه موطن انوار و تجلیات الهی نسبت داد. این نقوش بارنگ‌های ملایم و تضادهای دل‌نشین در هم می‌آمیزند و چشم را از کثرت می‌گذرانند تا به وحدت نائل آیند. LA eng UL http://jih-tabriziau.ir/article-1-43-fa.html M3 ER -