سال 6، شماره 1 - ( دوفصلنامه 1401 )                   جلد 6 شماره 1 صفحات 13-1 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Boozari A, Mortazavi L. Methodology for Providing a Quantitative Index to Explain the Complexity of the Relationship between Human Figures and the Architecture in the Illustrations of Shāhnāmeh of Shāh Tahmāsebi. JIC 2022; 6 (1) :1-13
URL: http://jih-tabriziau.ir/article-1-177-fa.html
بوذری علی، مرتضوی لیلا سادات. شیوه‌نامۀ ارائۀ شاخصی کمّی برای تبیین پیچیدگی روابط میان پیکره‌های انسانی و عرصۀ معماری در نگاره‌های شاهنامۀ شاه‌طهماسبی. هنرهای صناعی اسلامی. 1401; 6 (1) :1-13

URL: http://jih-tabriziau.ir/article-1-177-fa.html


1- گروه ارتباط تصویری و تصویرسازی، دانشکده تجسمی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
2- دانش آموخته رشته تصویرسازی،گروه ارتباط تصویری و تصویرسازی، دانشکده تجسمی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
چکیده:   (2268 مشاهده)
نسخۀ شکوهمند شاهنامۀ شاه‌طهماسبی در مکتب تبریز دوم صفوی (907 تا 938 ق) کتابت و مصورسازی شده‌ است. بنا بر تحقیقات نگارندگان از میان 258 نگارۀ موجود در آن، 74 نگاره شامل تصویر بناهایی هستند که با درجات متفاوتی از جزئیات، عرصۀ زیست و تعامل انواع گوناگونی از پیکره‌ها را به تصویر می‌کشند. هدف این پژوهش ارائۀ روشی برای کمّی‌کردنِ مقدار پیچیدگی روابط میان پیکره‌های انسانی و عرصۀ معماری به لحاظ فرمی در این نسخه بوده است؛ به این منظور پس از وضوح بخشیدن به مفهوم «پیچیدگی»، عوامل موثر بر آن شامل تعداد و تنوع پیکره‌ها از منظر جنسیت و سن، تعداد اجزاء و مساحت عرصۀ معماری و ارتباط و تعامل آنها با پیکره‌ها در نظر گرفته شدند و تابع مبیّن شاخص «پیچیدگی» بر اساس آنها ارائه شد. محاسبۀ مقدار شاخص در نگاره‌های این نسخه نشان می‌دهد که نگارۀ «کابوس ضحاک» دارای بیشترین مقدار پیچیدگی معادل 392، نگارۀ «خان هفتم اسفندیار» دارای کمترین مقدار پیچیدگی معادل 66، و شاخص پیچیدگی 74 درصد از نگاره‌های این نسخه مقداری بین 124 تا 266 است. به دنبال رویکردهایی که تا کنون در جهت شناخت هنر نگارگری وجود داشته است، این شیوه‌نامه راهکاری نوین برای بررسی نگاره‌ها از جنبه‌های فرمی و ساختاری را پیش می‌نهد. با ارائۀ چنین شاخص‌هایی می‌توان نسبت به ارزیابی و دسته‌بندی نگاره‌ها از جنبه‌های گوناگون اقدام نمود، راه حلی مناسب برای انتخاب، مطالعه، و همچنین قیاس آنها با نگاره‌هایی از دیگر نسخه‌ها در اختیار داشت و به شناخت بهتری از این میراث گران‌بها دست یافت. این پژوهش از منظر ماهیت داده‌ها از نوع کمّی و به لحاظ هدف، کاربردی است و گردآوری اطلاعات با روش کتابخانه‌ای صورت پذیرفته است.
 
متن کامل [PDF 1898 kb]   (473 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: مبانی نظری هنر اسلامی
دریافت: 1401/2/19 | پذیرش: 1401/6/23 | انتشار: 1401/9/2

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به نشریه هنرهای صناعی اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Islamic Crafts

Designed & Developed by : Yektaweb