پایدارفرد آرزو، محمدزاده مهدی، بلخاری قهی حسن، لسانی فشارکی محمد علی. تحلیل گفتمانی مدل آزمون در 2 نگارهی رودررویی حضرت موسی(ع) و ساحران از فالنامهی صفویه. هنرهای صناعی اسلامی. 1397; 3 (1) :85-98
URL: http://jih-tabriziau.ir/article-1-65-fa.html
چکیده: (4471 مشاهده)
قرآن با زبان تمثیلی خود در شرح سرگذشت پیامبران، به عنوان سنتی تبلیغی عمل میکند که گاهی امیدوار کننده و گاه بازدارنده است. گفتمان قرآنی که آیین گفتگوی خداوند با بندگان بواسطهی پیام وحی از سوی یک پیامبر است، با ذکر گنجینهای از داستانهای پیامبران امکان تفسیر لایههای پیدا و پنهان نگارههای پیامبران را فراهم میکند. پژوهش حاضر به تحلیل گفتمانی، 2 نگاره که الگوی آزمون حضرت موسی در آن بروز کرده میپردازد. بنابراین مهمترین سوال پژوهش این است: ابعاد گفتمانی آزمون حضرت موسی در برابر ساحران، چگونه در دو نگاره بروز کرده است؟ در مقالهی حاضر با استناد به قرآن در تحلیل پیام نگارهها، رویکرد «گفتمان قرآنی» از نوع تحلیل نشانه – معناشناسی و بر اساس گردآوری اطلاعات کتابخانهای، استفاده شده است. نتایج نشان میدهد، صحنهی رودررویی حضرت موسی(ع) و ساحران در دو نگاره، با نمایش دو معجزه در هر نگاره، گفتمان قدرت و حقانیت الهی که حمایت الهی از پیامبر یا پادگفتمان آشکار کرد. همچنین تمامی شاخصه های تصویری چون جایگیری شخصیت ها و ایجاد ترکیببندی، افق دید یا دید فضایی در جهت بروز الگوی آزمون، فضای تنشی ناشی از آزمون را ایجاد کردند که در نگاره اول، مفهوم تقابل و جدال و نگارهی دوم، مفهوم پادگفتمان الهی بروز آشکارتری داشت. لازم به ذکر است، فضای تقابلی نگارهی اول، با مربع معناشناسی گریماس تحلیل شد تا این تقابل در نگاره بهتر مشخص شود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
مبانی نظری هنر اسلامی دریافت: 1397/1/18 | پذیرش: 1398/6/3 | انتشار: 1398/6/25