۱- دانشگاه سمنان
۲- دانشگاه شاهد ، marasy@shahed.ac.ir
چکیده: (۲۴۴ مشاهده)
هنر تذهیب قرآن مجید در دورههای تاریخی و در سرزمینهای اسلامی دارای ویژگیهای بصری مختلف و قابل مطالعهای است. ویژگیهایی که به واسطه روابط و تأثیر و تأثرات در برخی موارد مشترک و در مواردی به واسطه بومی سازی، ویژگی خاص آن منطقه را پذیرفته است. تذهیب دوره صفوی با وجود تداوم سنتهای گذشته، دارای ویژگیهایی خاص خود است. بعد از قطع حمایت دربار، همچنین به واسطه جنگ و درگیریها بین دولت صفوی و عثمانی، تعدادی از هنرمندان به دربار عثمانی منتقل شدند و ویژگیهای هنرهای مختلف از جمله تذهیب توسط هنرمندان ایرانی به تذهیب عثمانی راه یافت. با توجه با اینکه تا کنون پژوهشی در زمینه ویژگیهای تذهیب دوره صفوی و عثمانی و روابط متقابل آنها انجام نشده و خلاء اطلاعاتی در این زمینه، پژوهش در این مورد ضروری به نظر میرسد. هدف از پژوهش حاضر بررسی تفاوتها و شباهتهای هنر تذهیب دوره صفوی و عثمانی و نیز بیان دلایل وجوه تفاوت و شباهت در این دو دوره است. سوالات تحقیق شامل: 1-وجوه تشابهات و تفاوت های تذهیب عثمانی در تطبیق با تذهیب صفوی کدامند؟ 2-دلایل وجود موارد تشابه و تفاوت در تذهیب عثمانی و صفوی چیستند؟ روش پژوهش تطبیقی از مجموعه روش های کیفی است. روش گردآوردی اطلاعات کتابخانهای و تصویرخوانی است. یافته های پژوهش نشان میدهد که تا زمانی که هنرمندان ایرانی در دربار عثمانی مشغول به فعالیت بودهاند، بسیاری از ویژگیهای تذهیب صفوی و تیموری به تذهیب عثمانی راه یافته و عیناً تکرار شده است. پس از رواج ملیگرایی در دولت عثمانی، حضور هنرمندان ایرانی در کارگاهها کم و تأثیر از تذهیب صفوی کمرنگ و به دلیل علاقه به گلها و نقوش طبیعی، استفاده از نقوش طبیعی به ویژه گلهای گرد چندپر رواج و جایگزین بسیاری از نقوش انتزاعی و ساختارها ساده، خلوت و با کمترین جزییات میشود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تکنیک و اجراء در هنرهای اسلامی دریافت: 1403/1/12 | پذیرش: 1403/8/8