دوفصلنامه
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- گروه مطالعات هنر، دانشکدۀ هنر، دانشگاه نیشابور، نیشابور، ایران
2- گروه ارتباط تصویری، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران ،f.farrokhfar@modares.ac.ir
2- گروه ارتباط تصویری، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران ،
چکیده: (615 مشاهده)
جواهرسازی از جمله صنایع ظریفه‌ای است که در عصر قاجار، مورد توجه ویژۀ پادشاهان بوده و در زمینه‌های مختلف، آثار متنوعی داشته است. از آن جمله می‌توان به جیقه‌های سلطنتی اشاره کرد که از مهم‌ترین جواهرات درباری و زینت‌بخش تاج شاهان به شمار می‌رفته و به‌عنوان جواهری معنادار، بیانگر اقتدار، شکوه و قدرت سلطنت حاکمان بوده است. به‌دلیل جایگاه ویژۀ جیقه‌ها و تنوع آن‌ها در دوران فتحعلی‌شاه و ناصرالدین شاه، به نظر می‌رسد کیفیت فرمی و فنون اجرایی و شیوه‌های تزئینی مورد استفاده در این آثار، هویت دوگانه‌ای را از این هنر- صنعت به نمایش می‌گذارند که مطالعه آن‌ها می‌تواند به شناخت بیشتر سنت جواهرسازی عصر قاجار بیانجامد. هدف این پژوهش مطالعۀ ویژگی‌های فنی و بصری جواهرسازی در جیقه‌های منصوب به دوران فتحعلی‌شاه و ناصرالدین‌شاه است. پرسش‌های پژوهش این است: 1- چه ویژگی‌های فنی و بصری در جیقه‌های درباری دوران فتحعلی‌شاه و ناصرالدین‌شاه قاجار مشهود است؟ 2- وجوه تشابه و تفارق این ویژگی‌ها در جیقه‌های دوران فتحعلی‌شاه و ناصرالدین‌شاه چگونه بوده است؟ روش تحقیق از نظر هدف، توسعه‌ای و کاربردی و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی با رویکرد تطبیقی است و اطلاعات آن بر اساس منابع کتابخانه‌‌ای-اسنادی با تمرکز بر گنجینۀ جواهرات درباری دوران فتحعلی‌شاه و ناصرالدین‌شاه موجود در خزانۀ جواهرات ملی کشور ایران گردآوری شده است. نتایج تحقیق بیانگر این هستند که جیقه‌های دربار فتحعلی‌شاه و ناصرالدین شاه، از خصوصیات فنی و بصری مشترکی برخوردار هستند از جمله استفاده از فلزات گران‌بهایی مانند طلا و نقره که با روش‌های تزیینی مرصع‌کاری و میناکاری آراسته شده¬اند. همچنین، جیقه‌های درباری در عصر این دو حاکم در کاربرد تناسبات و نقوش انتزاعی و واقع‌گرایانه با هم تفاوت دارند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تکنیک و اجراء در هنرهای اسلامی
دریافت: 1403/5/7 | پذیرش: 1403/12/8
دریافت: 1403/5/7 | پذیرش: 1403/12/8
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
