دوره 4، شماره 2 - ( دوفصلنامه 1399 )
جلد 4 شماره 2 صفحات 28-13 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Babaei H, Bolkhari H. (2021). The Literary, Thematic, and Aesthetic Roots of the Color of the Day and Night Skies in the Paintings of Sultan Mohammad, The Painter. JIC. 4(2), 13-28. doi:10.52547/jic.4.2.13
URL: http://jih-tabriziau.ir/article-1-68-fa.html
URL: http://jih-tabriziau.ir/article-1-68-fa.html
بابائی فلاح هادی، بلخاری قهی حسن. ریشه های ادبی، محتوایی و زیباشناختی رنگ آسمان روز و شب در نگاره های سلطان محمد نقاش هنرهای صناعی اسلامی 1399; 4 (2) :28-13 10.52547/jic.4.2.13
1- دانشگاه هنر اسلامی تبریز ، hadiran_b2009@yahoo.com
2- دانشگاه تهران
2- دانشگاه تهران
چکیده: (4130 مشاهده)
نگارگری قدیم ایران، بخصوص تا ابتدای سده یازدهم هجری، نوعی تصویرسازی نسخ معتبر شعر و ادب فارسی بود. ارتباط محکم میان نگارگری و ادب فارسی موجب شکلگیری این پیش‌فرض شد که نگارگری به تأسی از تمثیلات ادب فارسی، آسمان روز را به رنگهای طلایی یا زرد یاقوتی و آسمان شب را به رنگ لاجوردی ترسیم کرده است. با این پیش‌فرض، بررسی نمودهای رنگی آسمان در نگارگری ایرانی و ریشههای ادبی، محتوایی و زیباشناختی آن، هدف پژوهش حاضر قرار گرفت، اما به دلیل گستردگی کمّی آثار نگارگری ایرانی، پژوهش به شناخت این وجوه در آثار یکی از مهمترین نگارگران تاریخ نگارگری ایرانی، یعنی سلطان محمد نقاش متمرکز گردید. از میان آثار منسوب به این هنرمند، تعداد هفده اثر متعلق به او تشخیص داده‌شده و همه این هفده اثر به‌عنوان نمونههای موردبررسی انتخاب گردید. با بررسی وضعیت رنگ آسمان در این نگارهها و تطبیق رنگها با روایت داستانها درباره روز یا شب بودن زمان وقوع اتفاقات، دورنگ طلایی و لاجوردی، رنگهای مورداستفاده برای آسمانهای روز و شب تشخیص داده شد. همچنین در بیشتر نگارهها، تبعیت کامل نگارگر از روایت متن یا تبعیت نگارگر از روح حاکم بر متن در تعیین روز یا شب بودن زمان وقوع داستان نگارهها، امری ملموس تشخیص داده شد؛ اما در مواردی معدود، نگارگر کمتوجه یا بیتوجه به متن ادبی و متکی به تشخیص هنری یا زیباشناسی خود، مسیری متفاوت با این قواعد را پیموده است؛ مسیری که به دلیل عدم آگاهی ما از فضاهای منجر به خلق نگارهها، در هالهای از یک ابهام تاریخی باقی‌مانده است. به‌این‌ترتیب، پژوهش حاضر از طریق یک تحقیق توصیفی و تحلیلی و با یک رویکرد کمّی و کیفی به آثار سلطان محمد، ریشههای تعیین رنگهای طلایی و لاجوردی برای آسمان نگارهها را در شعر و ادب فارسی تشخیص داد و معیارهای زیباشناسی این انتسابات را در تبعیت حداکثری از توصیفات متون ادبی و تبعیت حداقلی از ذوق شخصی نگارگر تشخیص داد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مبانی نظری هنر اسلامی
دریافت: 1397/1/29 | پذیرش: 1399/11/20 | انتشار: 1399/11/20
دریافت: 1397/1/29 | پذیرش: 1399/11/20 | انتشار: 1399/11/20
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
