دوره 8، شماره 2 - ( دوفصلنامه 1403 )                   جلد 8 شماره 2 صفحات 61-45 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Mohammadzadeh M, Pourzolfgar R, Rafiei M. Study of the Halkari Technique in Book Decoration during the Safavid Period (Based on the 1558 Manuscript of the Chester Beatty Museum). JIC 2024; 8 (2) :45-61
URL: http://jih-tabriziau.ir/article-1-363-fa.html
محمدزاده مهدی، پورذوالفقار رویا، رفیعی میلاد. مطالعۀ تکنیک حَل‌کاری در کتاب‌آرایی دورۀ صفوی ( بر اساس مصحف 1558 موزۀ چستربیتی). هنرهای صناعی اسلامی. 1403; 8 (2) :45-61

URL: http://jih-tabriziau.ir/article-1-363-fa.html


1- دانشکدۀ هنرهای زیبا، دانشگاه آتاتورک، ارزروم، ترکیه ، m.mohammadzadeh@tabriziau.ac.ir
2- گروه نقاشی ایرانی، دانشکدۀ هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
چکیده:   (848 مشاهده)

تکنیک حَل‌کاری یکی از هنرهای ظریف و پیچیده در تزیین کتاب‌های خطی و نسخ نفیس است که در دوره‌های مختلف تاریخی، به‌ویژه در دورۀ صفوی، به اوج شکوفایی رسید. پژوهش حاضر با هدف معرفی و تحلیل ویژگی‌های حَل‌کاری در دورۀ صفوی، به بررسی مصحف شمارۀ ۱۵۵۸ موزۀ چستربیتی می‌پردازد. این نسخۀ قرآنی، نمونه‌ای برجسته از این تکنیک در مکتب شیراز است. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، ویژگی‌های هنری و فنی حل‌کاری در این دوره را مطالعه می‌کند. انتخاب مصحف ۱۵۵۸ به‌دلیل وجود شناسنامه و رقم هنرمند برجستۀ این دوره در شیراز، به‌صورت هدفمند صورت گرفته است. در این نسخه، حَل‌کاری به‌طور متعادل در متن و حاشیه با طرح‌های اسلیمی و ختایی و رنگ‌های طلایی، لاجوردی، سفید، مشکی و زرشکی به‌کار رفته است که نمایانگر زیبایی‌شناسی خاص آثار دورۀ صفوی است. پرسش اصلی پژوهش این است که آثار با تکنیک حَل‌کاری در دورۀ صفوی با تأکید بر مصحف شمارۀ ۱۵۵۸ موزۀ چستربیتی دارای چه ویژگی‌هایی هستند؟ نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که حَل‌کاری در دورۀ صفوی از جایگاه ویژه‌ای در هنر تذهیب برخوردار بوده و با ایجاد ترکیب‌های زیبا و متقارن، تحول و تداوم سنت‌های هنری این دوره را به نمایش می‌گذارد. به‌عنوان یک نتیجۀ چشمگیر، این پژوهش همچنین نشان می‌دهد که حل‌کاری در مصحف ۱۵۵۸، نه‌تنها تداوم سنت‌های پیشین را حفظ کرده، بلکه با خلاقیت در ترکیب رنگ‌ها و طرح‌ها، آغازگر سبک جدیدی در مکتب شیراز بوده است. این تحول هنری به‌خوبی نمایانگر تأثیرات فرهنگی و مذهبی عصر صفوی بر هنر تذهیب و حَل‌کاری است.

متن کامل [PDF 1895 kb]   (13 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تکنیک و اجراء در هنرهای اسلامی
دریافت: 1403/10/16 | پذیرش: 1403/12/21 | انتشار: 1403/12/27

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به نشریه هنرهای صناعی اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Islamic Crafts

Designed & Developed by : Yektaweb