دانشگاه هنر اسلامی ، a.mirzaei@tabriziau.ac.ir
چکیده: (9242 مشاهده)
در سالهای اخیر، با توسعه رشتههای دانشگاهی در حوزه هنرهای صناعی و آشکار شدن پیوندهای ناگسستنی میان مسائل اجتماعی و هنر، لزوم توجه به زمینه های اجتماعی موثر در شکلگیری، تحول یا ثبات در هنرهای صناعی ایران اهمیت یافته است. هدف از این پژوهش تحلیل جامعهشناختی دنیای هنرهای صناعی ایران با تاکید بر قالی دستبافت، به منظور شناسایی عوامل موثر در شکلگیری ویژگیهای فرهنگی و هنری این مصنوعات میباشد. مساله اصلی پژوهش، شناختِ نسبتِ میان جامعهشناسی هنر و صنایع دستی با تاکید بر عوامل اجتماعی موثر در دنیای قالی دستبافت ایران و جایگاه طراحان قالی در آن میباشد. سوالات اصلی پژوهش عبارتند از: 1- نسبت میان جامعهشناسی هنر و صنایع دستی چگونه است؟ 2- حوزههای اجتماعی موثر در دنیای تولید قالی کدامند؟ 3- طراحان چه جایگاهی در دنیای تولید قالی دارند؟ در این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانهای و مطالعات میدانی محورهای اصلی دنیای تولید قالی ایران بر اساس رویکرد «الماس فرهنگی» ویکتوریا الکساندر شناسایی و مورد تجزیه و تحلیل واقع شدند. نتایج نشان دادند، الف)صنایع دستی ایران به علت مقبولیت هنری داشتن در بین عامه مردم جزو آثار فرهنگی و هنری بوده و ارزش مطالعات جامعهشناختی را دارند. ب)محورهای پنجگانه دنیای هنر شامل، هنرها یا آثار فرهنگی، پدیدآورندگان، مخاطبان، توزیعکنندگان و جامعه، که در مدل الماس فرهنگی مورد تجزیه و تحلیل واقع شدهاند، قابل انطباق با بخشهای مختلف دنیای قالی ایران میباشند. ج)از منظر جامعه شناسی هنر، طراحان قالی در جایگاه عاملان محوری دنیای قالی ایران به عنوان هنرمند و آثار تولیدی آنها به عنوان اثر هنری شناخته میشوند. این پژوهش به لحاظ روش از نوع پژوهشهای کیفی و به لحاظ هدف از نوع پژوهشهای کاربردی میباشد که به شیوه توصیفی –تحلیلی به انجام رسیده است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
مبانی نظری هنر اسلامی دریافت: 1396/8/24 | پذیرش: 1397/1/19 | انتشار: 1398/6/25