سال 4، شماره 1 - ( دوفصلنامه 1399 )
جلد 4 شماره 1 صفحات 111-99 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Kaboudi M, noghrehkar A. Artistic creation based on Qur'an and transcendental wisdom. JIC 2020; 4 (1) :99-111
URL: http://jih-tabriziau.ir/article-1-76-fa.html
URL: http://jih-tabriziau.ir/article-1-76-fa.html
کبودی مهدی، نقره کار عبدالحمید. آفرینش هنری بر مبنای حکمت قرآنی و متعالیه. هنرهای صناعی اسلامی. 1399; 4 (1) :99-111
1- پژوهشگر دکتری معماری اسلامی، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
2- دانشیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران ،noghre@iust.ac.ir
2- دانشیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران ،
چکیده: (4079 مشاهده)
آفرینش هنری موضوعی حکمی و فلسفی است که با اساسی‌ترین مسائل پیرامون انسان و هستی در ارتباط است. تعمق در فرآیند آفرینش و خلق آثار در هنر اسلامی نشان می‌دهد که محصولی برآمده از قوای باطنی هنرمند چون عقل و خیال است. مسئله تحقیق این است که هدایتگر هنرمند در فرآیندِ خلقِ آثار هنری چیست؟ و چگونه این آثار تعالی هنرمند و مخاطب را به مراتب بالاتر معنایی فراهم میسازد؟ بر مبنای حرکت نفس و مراتب کمال در حکمت و فلسفه اسلامی فرض تحقیق تحول هنرمند به واسطه آفرینش اثر هنری با انطباق بر مبانی آفرینش است. تحقیق با رویکردی تفسیری-تحلیلی با مطالعه کتابخانهای و جستجو در منابع قرآنی و حکمت متعالیه با استدلالی منطقی در پی پاسخ آن است. نفس انسان جوهری مجرد است که به بدن حیات بخشیده و از آن در آفرینش بهره میگیرد. این نفس جوهری ایستا و بی‌حرکت نیست بلکه در ذات خود حرکت داشته و مراتبی دارد که تحولات پیشینی و پسینی را شامل میشود. مدارج پیشینی مقدمات نفس برای تحولات بعدی عقلانی و مجرد و طی مراتب کمال را محیا میسازد. جوهر نفس پیوسته از مرتبهای وجودی به مرتبهای دیگر میرود و هویت شخصی که دربرگیرنده فردیت هنرمند است مرتبهای ثابت ندارد. به این نسبت فرآیند آفرینش ظهور حقیقتی از مرتبه متعالی، در مراتب پایین‌تر وجود و فرآیند آفرینش‌های انسانی نیز فعلیت و ظهور حقایق مراتب متعالی نفس در مراتب پایین‌تر است که درنهایت در بدن جسمانی و عالم ماده نمود یافته و از خلال آن اثری محسوس و عینی به وجود می‌آید. فرآیند آفرینش‌های هنرمند نیز تفصیل حقیقت نفس در قوای مختلف است که جوهر و حقیقت نفس در مراتب خیالی و عقلی مبدأ آفرینش‌های هنری است. هنرمند با تجلی صورت از عوالم معنا و مخاطب با تاویل صورت و سیر در معنا امکانات بالقوه نفسشان را بالفعل ساخته و متحوّل می‌شوند و آفرینشی تازه را پدید خواهند آورد که این خلق نو ادراک و کمالی نو برای نفس محسوب میگردد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مبانی نظری هنر اسلامی
دریافت: 1397/10/1 | پذیرش: 1398/4/9 | انتشار: 1398/8/9
دریافت: 1397/10/1 | پذیرش: 1398/4/9 | انتشار: 1398/8/9
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
