1- دانشگاه محقق اردبیلی ، mohebi_behzad@yahoo.com
2- دانشگاه محقق اردبیلی
چکیده: (9452 مشاهده)
پوشاک مردمان هر سرزمینی بیانگر فرهنگ وتمدّن زیستی است که در طیّ زمان علاوه بر کارکرد اوّلیّه خود-به عنوان پوشش بدن-از نظر جنس پارچه، نوع دوخت و رنگ، در مجموع وجه زیبائی نیز یافته است و با مقولههایی نظیر مردانگی یا زنانگی، طبقه، منزلت و به طور کلّی با ساختارهای اجتماعی متناظر شده است. پوشش رنگ لباسها به عنوان یک عنصر معنایی و نمادین، دارای خصلتهای نشانهای است. از این منظر در این مقاله برای درک نمادها و کشف معانی رنگ پوشاک بر روی نگارههای صفوی و توجّه به ویژگیهای قراردادی نمادها در گروههای مختلف و خرده فرهنگهای گوناگون جامعه اشاره شده است. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و جمع آوری اطلاعات با شیوهی کتابخانهای و مطالعهای انجام گرفت. پرسش اصلی تحقیق مبتنی بر این است که روابط رنگهای لباس با تیپ شخصیّتی نگارهها، چگونه است؟ با توجّه به منابع مکتوب و تصویری میتوان به ویژگیها و نتایج جالب توجّهی در این خصوص پی برد. از آنجایی که هویّت و منزلت هر فرد توسّط طبقه یا گروه مربوطه مشخّص میگردید؛ لازم بود به طریقی تفاوت میان طبقات و گروهها معلوم گردد. لذا هر فرد بسته به طبقه یا گروهی که در آن قرار داشت، ملزم به رعایت نحوهای خاصّ از نوع و رنگ پوشش بود. استفاده از رنگهای گرم و روشن در گروههایی مثل شاه و شاهزادگان، اشرافیان، رقّاصان، عاشقان و معشوقها و خدمتکاران و رنگهای سرد و تیره در گروههایی چون: صوفیّان و عارفان، کارگران، دراویش و فقرا و ... دیده میشود امّا به علّت تفاوت اقشار و طبقات و با در نظر گرفتن رنگها در کنار یکدیگر روابط گروههای مختلف را میتوان از همدیگر متمایز ساخت.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
مبانی نظری هنر اسلامی دریافت: 1398/3/12 | پذیرش: 1398/6/3 | انتشار: 1398/6/25