1- دانشگاه هنر اسلامی تبریز
چکیده: (543 مشاهده)
اصفهان از دورهی شاهعباس اول به بعد بهواسطهی انتقال پایتخت، کوچ و اسکان هزاران ارمنی در منطقه غرب اصفهان و رفتوآمدهای روزافزون اروپائیان مهمترین شهر قلمرو ایران اسلامی به شمار میرفت. پایتختی پررونق که ساخت ابنیهی شکوهمندی نظیر مساجد، ، قصرها، خانهها و غیره در آن، اجتنابناپذیر مینمود. ازاینرو خانههای تاریخی جلفای نو اصفهان دوره صفوی، به سبب تزئینات برجستهی معماری خود که طی فرآیند گسترش تعاملات اروپایی و بهتبع آن حضور نقاشان خارجی قرارگرفته است، شایستهی صرف وقت، انجام مطالعات و بررسیهای دقیق علمی- پژوهشیاند. موضوع مهمی که در تزیینات نقاشی خانهها شاهدیم تأثیر موضوع نقاشیها از نقاشیهای فرنگی است که بهوفور در بسیاری از خانههای تاریخی دیده میشود. خانهی سوکیاس- از ابنیهی مهم جلفای نو- بهنوبهی خود، دارای تزئیناتی به سبک فرنگی سازی است، بهویژه نقاشیهای منحصربهفردی که خبر از حضور محتمل نخستین نقاشان فرنگی ساز در اصفهانِ عصر صفوی میدهد. این مقاله ضمن اشارهی مفصل به تزئینات، با هدف شناخت نقاشیهای دیواری فرنگی سازی خانه سوکیاس اصفهان و مقایسه تطبیقی آنها با نقاشیهای اروپایی، بهخصوص گراورهای منسوب به فرانسوا مازو بهعنوان بخشی از منابع مورد تقلید نقاشیهای فرنگی سازی این خانه تاریخی به نگارش درآمد. سؤالات پژوهش پیش رو عبارتاند از: مهمترین منابع اقتباس نقاشیهای دیواری فرهنگی خانه سوکیاس کداماند؟ وجوه اشتراک این نقاشیها با گراورها و نقاشیهای وارداتی این دوره چیست؟
گردآوری اطلاعات، بهصورت کتابخانهای و فیشبرداری و نیز حضور میدانی در محل، مشاهدهی دقیق و عکسبرداری از خانهی تاریخی سوکیاس بوده و روش تحقیق نیز ترکیبی از روشهای تحلیلی، توصیفی و تطبیقی است. با توجه به یافتهها از مهمترین منابع دیوارنگارههای کوشک سوکیاس میتوان از گراورها و نقاشیهای فرانسوا مازو فرانسوی که در این دوره به ایران وارد میشدند نام برد. در مورد وجوه اشتراک موضوعی با نقاشیها هم میتوان به ترسیم تک پیکرههایی با لباس و زیور اروپایی و همچنین مجالس مهمانی، بزم و غیره به شیوه مهمانیهای اروپای غربی اشاره کرد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
مبانی نظری هنر اسلامی دریافت: 1402/10/4 | پذیرش: 1403/4/12