دوفصلنامه
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- دانشگاه تهران
2- Tabriz islamic art university
2- Tabriz islamic art university
چکیده: (966 مشاهده)
ذکر یک مفهوم باطنی در فرهنگ اسلامی و عرفان است. نظر به اهمیت این مفهوم، هنرمندان، از آن جهت که هنر در اساس ظهور است و با صورت سر و کار دارد؛ در آثار خود این مفهوم باطنی را به شکل بصری ترجمه کردهاند. پژوهش حاضر، ضمن بررسی مفهوم دینی عبارت ذکر در وجوه مختلف آن، تمهیدات بصری هنرمندان و معماران در ترجمان مفهوم باطنی ذکر به صورت مادی و بصری در معماری اسلامی را مورد توجه قرار داده است. استفاده از آیات و روایات و نامهای خداوند و پیامبر و امامان شیعه و استفاده از اصل وحدت مهمترین راهکارهای بصری ایشان در تکوین هویتبخشی اسلامی به بنا با توجه به مفهوم ذکر است. اساسا در مطالعات هنر اسلامی کمبود مباحث نظری در روند خلق آثار به چالش اصلی تبدیل شده است، سعی دارد چگونگی کاربست مفاهیم نظری اسلام را در هنر به روش کیفی، و بر اساس تحلیل داده بنیاد تحلیل کند. در همین راستا 10نمونه از ذکرهای اسلامی در قالب کتیبه در بناهای سده نخست تا پنجم هجری، بر مبنای مطالعات کتابخانه‌ای به عنوان نمونه انتخاب شدهاند. نتایج حاکی از آن است که، کاربرد اذکار در صورت‌های متنوع آن، موجب شده است تا آن بنا رنگ و بوی مذهبی و اسلامی‌گرفته و خواسته و ناخواسته، شخص را در جذبه خویش فروگیرد. توجه به جنبه روحانی و معنوی در هنرهای اسلامی به طور عام و معماری به طور خاص، از یک سو موجب تکوین هویت معنوی اثر شده، هویتی مستقل از فرم و کالبد، که حتی به‌صورت مانعی در برابر رشد هویت فیزیکی واحد و منسجم اثر عمل نماید. و از سوی دیگر موجب تکوین اصول بصری خاص همچون اصل وحدت در نظام بصری اسلامی شده است.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
