1- دانشجوی دکتری تخصصی تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی، گروه پژوهش هنر دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا (س)، تهران ایران
2- استاد گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران
چکیده: (1442 مشاهده)
نگارگری از دیرباز پیوند عمیقی با ادبیات داشته است. از شاخههای نگارگری میتوان نگارگری مکتب گورکانیان هند را نام برد؛ که با حمایت پادشاهان مغول و زیر نظر استادان ایرانی دست به تهیه نسخههای مصوِّر فارسی میزدند، یکی از این آثار، دارابنامه اثری روایی- حماسی از ابوطاهر طرسوسی است که پیش از آن در هیچیک از مکاتب ایرانی مصوِّرسازی نگردیده است. مقالۀ حاضر به شیوۀ توصیفی- تحلیلی به این سؤال پاسخ داده است که دلایل و چگونگی شکلگیری این نسخۀ مصوِّر در دوره مغولان هند خصوصاً اکبرشاه چه بوده است؟ و شیوه مدیریت نقاشخانه و سلیقه پادشاه چه تأثیری بر آثار میگذاشته است؟ نتیجۀ تحقیق نشان میدهد که اکبرشاه بهدلیل یک نوع بیماری که خواندن را برایش مشکل میساخت، گرایش به آثار روایی و مصوِّر داشت و به همین دلیل بیشترین حجم نسخههای تصویرنگاری شده مکتب گورکانی، در میان سایر پادشاهان این سلسله، مربوط به زمان اکبرشاه است؛ اما بهدلیل حجم زیاد آثار دربار اکبر و احتمالاً بهدلیل پراکندگی هنرمندان، عملاً نظارت بر روی تمام مراحل کار امری سخت و دشوار بوده و باوجود آثار «بساوان» بهعنوان رئیس نقاشخانه اکبرشاه در کتاب مصور دارابنامه، باز هم نگارهها از انسجام و هماهنگی لازم برخوردار نیستند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
مبانی نظری هنر اسلامی دریافت: 1402/2/27 | پذیرش: 1402/6/27 | انتشار: 1402/9/29