سال 4، شماره 2 - ( دوفصلنامه 1399 )
جلد 4 شماره 2 صفحات 157-147 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mesbah B, Safarikarahroudi H, Rahmati H. A Review on the compositions in the layout of the beginning and end pages of the manuscripts of Iran (Seljuk to the Safavid end). JIC 2021; 4 (2) :147-157
URL: http://jih-tabriziau.ir/article-1-69-fa.html
URL: http://jih-tabriziau.ir/article-1-69-fa.html
مصباح بیتا، صفری کرهرودی هانیه، رحمتی هادی. بررسی اصول صفحه آرایی حاکم بر ترکیب بندی در صفحه های سرآغاز و سرلوح نسخ خطی ایران(سلجوقی تا پایان صفوی). هنرهای صناعی اسلامی. 1399; 4 (2) :147-157
بیتا مصباح*1 
، هانیه صفری کرهرودی2 ، هادی رحمتی2
، هانیه صفری کرهرودی2 ، هادی رحمتی2
1- دانشکده هنر دانشگاه سمنان ، Bitamesbah@semnan.ac.ir
2- دانشکده هنر دانشگاه سمنان
2- دانشکده هنر دانشگاه سمنان
چکیده: (4459 مشاهده)
نگارگری ایرانی همیشه در قالب نسخ خطی به ظهور رسیده است. نسخ خطی بستری بوده برای ارائه آثار هنرمندان، هماهنگی و ارتباط میان نوشته و نگاره با فضاهای خالی. این یعنی اینکه رسیدن به صفحه‌آرایی زیبا و متعادل مورد توجه هنرمندان بوده است. هنر کتاب سازی در ایران دارای سبک ها و روشهای مدون بوده و ترتیب ویژهای در تهیه نسخه های خطی رعایت شده است. هر نسخه مجموعه ای از صفحه ها و بخش های مختلف را شامل میشد که هرکدام نه تنها کاربرد ویژه داشتند بلکه در تزیین و آرایه سازی آنها نیز از اسلوب متفاوت و ویژه آن صفحه ها تبعیت می شد. صفحه های سرآغاز و سرلوح در بسیاری از نسخه ها، به شدت مورد توجه بوده و در تزیین و آرایه سازی آنها اهتمام زیادی شده است. دراین پژوهش از شیوه مطالعه اسنادی و شیوه تحلیل محتوا جهت بررسی الگوهای صفحه آرایی در نسخ مورد مطالعه استفاده شده است. هر نسخه خطی در ایران دارای بخش های مختلفی است که عبارتنداز صفحه‌های متن، صفحه‌های متن و نگاره، صفحه‌های نگاره، صفحه‌فهرست، صفحه‌بدرقه، صفحه‌سرلوح، صفحه آغازین. هریک از این بخش ها به تنهایی و یا در ارتباط با سایر بخش ها دارای روش های بصری مشخص در چیدمان عناصر و کنار هم قرارگیری اجزا و بخش های مختلف هستد. اصول ترکیب بندی صفحه در هر گروه از دسته های ذکر شده مشخصا در طول زمان و تحت تاثیر اصل هنری زمانه تغییرات متنوعی داشته است. مساله اصلی پژوهش کشف روشها و شیوههای بصری حاکم بر صفحه آرایی این بخش از نسخه های خطی و شناخت روند تغییر این اصول است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که فرم ترکیب بندی صفحه های سرلوح تحت تاثیر صفحه سرآغاز بوده و شکل گیری آنها را می توان وابسته به صفحه سرآغاز دانست.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مبانی نظری هنر اسلامی
دریافت: 1397/2/6 | پذیرش: 1399/11/20 | انتشار: 1399/11/20
دریافت: 1397/2/6 | پذیرش: 1399/11/20 | انتشار: 1399/11/20
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
