سال 4، شماره 2 - ( دوفصلنامه 1399 )
جلد 4 شماره 2 صفحات 132-119 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
vahed dehkordi F, mojabi A. Comparative Study of Visual structure, “bringing the head of Iraj to Fereydoun "in the Safavi schools". JIC 2021; 4 (2) :119-132
URL: http://jih-tabriziau.ir/article-1-101-fa.html
URL: http://jih-tabriziau.ir/article-1-101-fa.html
واحد دهکردی فرزانه، مجابی علی. مطالعه تطبیقی ساختار بصری نگاره " آوردن سر ایرج نزد فریدون" در مکاتب دوره صفوی. هنرهای صناعی اسلامی. 1399; 4 (2) :119-132
1- دانشگاه آزاد ، farzanevahed@gmail.com
چکیده: (3164 مشاهده)
نگارههایی با موضوع ادبیات فارسی و به‌ویژه داستان‌های شاهنامه فردوسی از مهمترین آثار تصویری با مضمون حماسی در تاریخ نگارگری ایران میباشند. نگارگری ایرانی همانند شعر و ادبیات فارسی سنتها و قوانین خاص خود را داراست، به‌طوری‌که نگارگر در تصویرسازی آثار ادبی بیش از آنکه به متن وفادار باشد، قوانین، ویژگیها و سنتهای خاص نگارگری دوره خود را در نظر میگیرد. پژوهش حاضر با عنوان" مطالعه تطبیقی ساختار بصری نگاره " آوردن سر ایرج نزد فریدون" در مکاتب دوره صفوی" نگاهی دارد به بررسی مضامین تصویری و عناصر بصری و ترکیب‌بندی نگارههایی با موضوع مشترک" آوردن سر ایرج نزد فریدون" که در دوره صفوی در کارگاههای تبریز، شیراز، قزوین و اصفهان تصویر شدهاند. بر این اساس پس از جستجوی 34 نگاره با موضوع یادشده، با در نظر گرفتن تاریخ و مشخصات نگارهها تعداد11 عدد از آن‌ها مربوط به دوران صفوی تشخیص داده‌شده. نظر به موجود نبودن همه نگارهها، جامعه آماری به 7 نگاره از مکاتب مختلف دوره صفوی محدود شد. نگارهها به ترتیب دوره زمانی و به لحاظ عناصر تصویری(مضمون و موضوع) در سه وجه واقعی، بیانی و نمادین توصیف و از منظر تمهیدات تجسمی شامل عناصر بصری(خط، رنگ، بافت) و ترکیب‌بندی(مارپیچ طلایی، مربع شاخص، مستطیل طلایی و خطوط رهنمون گر) مورد تحلیل قرار گرفت. این پژوهش بر اساس روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد تطبیقی با استفاده از مطالعات کتابخانهای و مشاهده آثار به شناسایی وجوه تفاوت و شباهت بین نگارهها پرداخته است. در نگارههای ذکرشده به دلیل داشتن موضوع مشترک، مضامین تصویری واحدی بکار گرفته‌شده است؛ اما به لحاظ تمهیدات تجسمی از ویژگیهای ساختاری کارگاه هنری زمان خود پیروی نمودهاند. یافتهها نشان میدهد گرچه نگارههای مکاتب گوناگون دوره صفوی ویژگیهای متفاوتی دارند، اما در ساختار بصری متأثر از یکدیگر بوده و هر کارگاه متناسب با میزان دسترسی به نسخههای قبل، از آن‌ها تأثیر پذیرفته است. این تأثیر منجر به کم شدن ارتباط نگاره با متن اصلی شاهنامه شده است.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مبانی نظری هنر اسلامی
دریافت: 1398/9/10 | پذیرش: 1399/11/20 | انتشار: 1399/11/20
دریافت: 1398/9/10 | پذیرش: 1399/11/20 | انتشار: 1399/11/20
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
