دوره 8، شماره 2 - ( دوفصلنامه 1403 )                   جلد 8 شماره 2 صفحات 207-183 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Bahamighasr B, Afrough M. Analysis of the Mediated Role of the Style: Exploration of the Buyid dynasty Style with Emphasis on Jakobson's Linguistic Communication Theory. JIC 2024; 8 (2) :183-207
URL: http://jih-tabriziau.ir/article-1-359-fa.html
بهرامی قصر بیتا، افروغ محمد. واکاوی نقش رسانه‌ای طراز کاوش در طراز عصر آل بویه با تاکید بر نظریه ارتباط زبانی یاکوبسن. هنرهای صناعی اسلامی. 1403; 8 (2) :183-207

URL: http://jih-tabriziau.ir/article-1-359-fa.html


1- گروه گرافیک، دانشکده هنر، دانشگاه اراک، اراک، ایران ، b-bahramighasr@araku.ir
2- گروه فرش، دانشکده هنر، دانشگاه اراک، اراک، ایران
چکیده:   (784 مشاهده)
رومن یاکوبسن زبان‌شناس برجستۀ روس، بر این باور است که تمامی ساخت‌های زبانی دارای اهداف ارتباطی هستند. او معتقد است جهت‌گیری پیام به سمت هر یک از عناصر شش­گانۀ ارتباطی فرستنده، مجرای ارتباطی، گیرنده، تماس، رمز یا موضوع کارکرد پیام را آشکار می‌سازد. طبق این نظریه می‌توان گفت که کتیبه‌های خط کوفی تزیینی و نقش و نگارین به کار رفته در بستر طراز آل­بویه نیز دارای کارکرد ارتباطی هستند. هنرمند پارچه­باف عصر آل­بویه با نبوغ خاص خود، با استفاده از زبان نمادین رمزگان در کنار نمادها، نشانه‌ها و کتیبه‌­نویسی‌ها از بستر پارچۀ طراز، رسانه‌ای پویا ساخته است. اهمیت پژوهش حاضر، مطالعۀ کارکرد طراز عصر آل­بویه از منظر یک رسانه است که تاکنون مورد واکاویی قرار نگرفته است و به این پرسش پاسخ داده می­شود که؛ طراز عصر آل‌بویه به مثابه رسانه‌ای-‌تبلیغاتی در جامعۀ نوظهور ایرانی- اسلامی چگونه عمل کرده است؟ محوریت پژوهش حاضر بر مبنای خوانش 26 قطعه پارچه طراز مکشوفه از آرامگاه بی‌بی شهر‌بانو و گورستان نقاره­خانه شهر ری است. داده‌ها در این پژوهش با جمع‌آوری مدارک از منابع کتابخانه‌ای و وب‌سایت‌ موزه‌های معتبر جهانی انجام شده و تجزیه و تحلیل داده‌ها به‌صورت کیفی وکمّی صورت گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که طراز عصر آل‌بویه یک رسانۀ محلی است که به لحاظ محتوای پیام و ترتیب اولویت فراوانی به توزیع و انتقال پیام سیاسی، فرهنگی و دینی ‌پرداخته است. این رسانه بر اساس مطالعۀ نظریۀ یاکوبسن به ترتیب الویت فراوانی نمونه‌ها دارای کارکرد ارتباطی زیبایی‌شناسی، ارجاعی، فرازبانی، عاطفی، ترغیبی و در نهایت، همدلی است. بیشترین فراوانی پیام نماد درخت زندگی به‌معنای قدرت، رشد، تعالی، جاودانگی و کمترین فراوانی نماد فیل با مفهوم قدرت است. به‌علاوه، کارکرد تبلیغاتی- رسانه‌ای طراز ذیل کارکرد ترغیبی، الویت پنجم این رسانه محسوب می­شود و اولویت اول، کارکرد زیبایی‌شناسی به‌منظور جلب توجه و ترغیب مخاطب به سمت پیام است.
واژه‌های کلیدی: رسانه، پیام، آل بویه، طراز، یاکوبسن، کارکرد
متن کامل [PDF 836 kb]   (11 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تکنیک و اجراء در هنرهای اسلامی
دریافت: 1403/8/11 | پذیرش: 1403/11/18 | انتشار: 1403/12/27

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به نشریه هنرهای صناعی اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Islamic Crafts

Designed & Developed by : Yektaweb